EKİM AYINDA KAÇIRILMAMASI GEREKEN GÖKYÜZÜ OLAYLARI

Uzaktaki buz devinin harika manzaraları ve büyüleyici bir meteor yağmuru bu ayın en önemli gökyüzü izleme olayları arasında.


Voyager 2 uzay aracı Uranüs gezegeninin yakından göründüğü bu fotoğrafı Ocak 1986’da eve yollamıştı.
Fotoğraf: NASA

Yazan Andrew Fazekas

Ünlü bir kuyruklu yıldızın yarattığı kayan yıldızlar, Ay, Mars ve Venüs’ü ön plana çıkartan göksel bir dans dahil olmak üzere, Ekim ayı gökyüzü izleme olayları konusunda dopdolu. Gece gökyüzü uzaklardaki bir gezegenin bu yıl en iyi göründüğü halini sergilerken, sabahın erken saatleri Ay’ın parlak bir yıldızla saklambaç oyununu sunacak.

O zaman dürbünlerinizin tozunu alın ve Ekim takviminde günleri işaretleyin!

Ay Arı Kovanının Yolunu Gösteriyor - 13 Ekim

Sabahın erken saatlerinde harika bir izleme deneyimi isterseniz, Ay’ımızla Yengeç takımyıldızındaki Arı Kovanı yıldız grubunun eşleşmesine bakabilirsiniz. Dürbün ve teleskop kullanarak gündoğumundan önceki saatlerden itibaren doğu gökyüzünde küçülen Ay’ı bulabilirsiniz.

Yıldız kümesini, ortalama 7 derece sol altında ya da kolunuzu uzattığınızda yumruğunuzun genişliği kadar mesafede görebilirsiniz. Eski Yunanlılardan beri bilinen yaklaşık bin yıldızlık bu kütle, 610 ışık yılı uzakta bulunuyor ve 40 ışık yılına yayılıyor.

Şehir ışıklarından uzak karanlık bir bölgede, Arı Kovanı çıplak gözle küçük, belirsiz bir parça gibi görülebiliyor. Ama Ay bu kadar yakınken, parlamasından kümeyi görebilmek için en iyi seçeneğiniz dürbün kullanmak.

Ay Aslan’ın Kalbini Örtüyor - 15 Ekim

Kuzey Amerika’da bulunan çoğu şanslı gözlemci Ay ile gece gökyüzünün en parlak yıldızının saklambaç oynamalarına şahit olacak. Küçülen Ay’ın, Aslan takımyıldızının en parlak üyesi Regulus’a doğru kayışına bakabilirsiniz.

İkili, yerel gündoğumundan yaklaşık 45 dakika önce doğu gökyüzünde alçakta olacak. Bu sırada, mavi-beyaz yıldız Ay’ın aydınlık yüzünde göz kırpıyor gibi görünecek. Yaklaşık bir saat sonra Ay’ın karanlık yüzünde yeniden belirecek. İzlemek için en iyi yer, tüm olayın görüneceği Kuzey Amerika’nın doğusu olacak. Ay yükselip, yıldız yeniden göründüğünde batıda bulunanlar gösterinin yalnızca ikinci kısmını yakalamış olacaklar.

Zodyak Işıkları – 15-30 Ekim

Yaklaşık iki hafta boyunca kuzey yarı kürede bulunan gözlemciler, gündoğumu öncesi saatlerde neredeyse Ay’sız bir gökyüzü sayesinde, zodyak ışıkları adında dünya dışı bir gösteriyi görmek için en iyi fırsata sahip olacaklar. Bu hadise, güneş ışığının Güneş sisteminde bulunan gezegenler arasına dağılmış sayısız toz parçacığından yansıması sayesinde gerçekleşiyor.

Şehir ışıklarından uzaktaki karanlık kırsal bölgelerde, doğu ufkunda yükselen, samanyolundan daha az parlak piramit şeklinde bir parıltıyı bulabilirsiniz. Ekim’de, Venüs ve Mars bu ışık piramitinin altında görünür olacaklar.

Gezegen İkilisi Ay’a Ev Sahipliği Yapıyor – 17 Ekim

Venüs ve Mars’ın güzel sabah eşleşmesi, yerel gündoğumundan yaklaşık 45 dakika önce, bu ikiliye alçak doğu gökyüzünde ince Ay diliminin katılmasıyla daha da göz alıcı olacak. Sabahın erken saatlerinin parıltısı Mars’ı çıplak gözle görmeyi zorlaştırabilir. Bu yüzden, Ay’ın sağ üstünde bulunan turuncu-kırmızı noktayı bulmak için dürbün kullanmayı deneyin.

Büyük, Parlak Uranüs - 19 Ekim

Uzakta bulunan buz devi Uranüs bu ay karşıt pozisyon alıyor. Yani bizim gökyüzümüzde Güneş’in tam karşısında ve tüm gece boyunca görünür olacağı anlamına geliyor. Karşıt olmak aynı zamanda gezegenin Dünya’ya en yakın olduğu durum olduğu için, gezegen yılın diğer zamanlarına oranla gözümüze daha parlak görünecek.

Gelecek birkaç hafta boyunca, bu uzak evren Dünya’ya yaklaşık 2.7 milyar kilometre mesafede olacak. Bu da buzlu bulut tepelerinden yansıyan güneş ışığının bize ulaşmasının neredeyse üç saat süreceği anlamına geliyor. En parlak halindeyken bile Uranüs’ü çok karanlık bir bölgeden çıplak gözle görmek oldukça zor. Bu yüzden, en iyi izleme monte edilmiş dürbün veya arka bahçe teleskopu aracılığıyla yapılabilir.

Güneydoğu gökyüzünde balık takımyıldızının içerisine bakmaya başlayın. Takımyıldızı dikkatlice tarayın ve daha sönük yıldızların oluşturduğu fonda kendini belli eden küçücük mavi-yeşil çemberi arayın.

Oriyon Meteor Yağmuru Tepe Noktasına Ulaşıyor – 21 Ekim

Bu ayın sonlarına doğru, Dünya Halley’in kuyrukluyıldızı tarafından bırakılmış kalıntı sahası olan Oriyon meteor bulutuna gireceği için oluşacak kayan yıldız sağnağına hazır olun. Meşhur buzlu yabancı yıldızın bizim taraflara 2061 yılına kadar geri gelmeyecek olmasına rağmen, her yıl bazı parçalarının Ekim ayının sonuna doğru gökyüzümüzde yandığını görebiliriz. Bu yıl, meteor yağmuru Ay’sız bir gökyüzünde tepe noktasına ulaşacak. Bu yüzden, gökyüzü bulutsuz olduğu sürece, sıra dışı bir gözlemleme olanağı olması bekleniyor. İdeal koşullar altında, karanlık gündoğumu öncesi gökyüzünde saatte 10-15 kayan yıldız görmeyi bekleyebilirsiniz. Meteorların, isimlerini aldıkları takımyıldız olan ve o saatlerde kuzeydoğu gökyüzünde görünür olacak, avcı Oriyon’dan saçılmalarını izleyin.

Hareketli Satürn - 23-24 Ekim

Bu iki gece karanlık çöktükten sonra, güney gökyüzüne dönün ve hilalin parlak, sarı tonlu Satürn ile eşleşmesine bakın. Dünya’nın Ay’ı çemberli gezegenin bir gece sağında, bir gece solunda görünecek.

Pallas’ın Parlak Zamanı - 29 Ekim

Güneş sistemindeki en büyük asteroit bu gece karşıt pozisyona geçerek, 2017 yılında dürbünle ve teleskopla en parlak göründüğü haline erişecek. Dünya’dan 249 milyon kilometreden biraz daha uzakta olan Pallas, 8.3 derece parlaklığıyla dürbünle kolaylıkla görülebiliyor. Gecenin geç saatlerinde, güneydoğu gökyüzüne bakın ve daha bilinen Oriyon takımyıldızının yanındaki Eridanus, yani nehir takımyıldızında asteroit avına çıkın.

Açık bir gökyüzü diliyoruz!

www.natgeotv.com/tr adresinden ayrılmak üzeresiniz. Ziyaret etmeyi düşündüğünüz sayfa The Walt Disney Company Limited'ın kontrolünde değildir. Site sahibinin Kullanım Koşulları ve Gizlilik Politikası uygulanacaktır.

Kabul Et