Aralık Ayında Kaçırılmaması Gereken Gökyüzü Olayları

Bu ay, baş döndürücü bir dolunay, iki meteor yağmuru ve diğer göksel mucizeleri görmeye hazırlanın.Ticari bir uçak, Londra'daki Heathrow Havalimanı’na iniş için yaklaşırken 2016 yılının Kasım ayında gerçekleşen süper Ay'ın önünden uçuyor.
Fotoğraf: Adrian Dennis, AFP, Getty Images

Yazan Andrew Fazekas

Aralık ayında art arda meteor yağmurları, gezegenlerle poz veren Ay ve gece gökyüzüne bakmanız için birçok başka sebep sunuyor. 2017 yılının görünen tek süper Ay'ını görme şansına bile sahip olacaksınız.

O zaman dürbünlerinizin tozunu alın ve Aralık takviminde günleri işaretleyin!

Süper Soğuk Ay ve Aldebaran – 3 ve 4 Aralık

Aralık ayındaki dolunay, soğuk havalara denk gelmesinden dolayı kuzey yarı kürede sık sık soğuk Ay olarak adlandırılıyor. Bu yılın soğuk Ay'ı resmi olarak 3 Aralık'ta Türkiye saati ile 18.47’de gerçekleşiyor. Bir günden az bir zaman sonra, Ay Dünya'ya en yakın olduğu pozisyona gelerek, sadece 357.987 km uzaklıkta olacak.

Dolunay ile Ay'ın yaklaşmasının karışımı popüler kültürde süper Ay olarak isimlendiriliyor ve Aralık'ta gerçekleşecek olan bu durum, 2017 yılında göreceğiniz ilk ve son olacak. 3 Aralık gecesinde, Ay normalden %7 daha büyük ve %16 daha parlak görünecek.

3 Aralık'ta, aynı zamanda, dürbün veya teleskop kullanarak Ay'ın yakınındaki parlak turuncu yıldız Aldebaran'ı görmeye çalışın. Ay kısa süreliğine, kuzey Amerika'nın kuzeybatısındaki şanslı gökyüzü izleyicileri için gün doğumu öncesi gökyüzünde Boğa takımyıldızının bir parçası olan bu devasa kırmızı yıldızı örtecek. Kuzey Grönland ve Asya'nın büyük çoğunluğundaki izleyiciler yıldızın Ay'ın arkasına saklanmasını akşam saatlerinde görecekler. Bu tabloyu kullanarak yıldızın Dünya çevresinde tam olarak ne zaman göz kırpacağını bulabilirsiniz.

Ay ve Arı Kovanı – 7 Aralık

Harika bir gözlem deneyimi için, küçülen Ay'ın, Yengeç takım yıldızında bulunan meşhur açık yıldız kümesi Arı Kovanına yönlendirmesine bakın. Bu güzel yıldız grubu Dünya'dan 600 ışık yılı kadar uzakta bulunuyor. İ.Ö. 260 yılı kadar uzun bir zaman önce Yunan şair Aratos ondan "küçük pus" diyerek bahsetmişti. Yıldız kümesi, çıplak gözle karanlık ve açık bir gökyüzünde silik ve bulanık bir parça gibi görünüyor. Şehir dışında yaşayan gökyüzü gözlemcileri, dürbün veya küçük bir teleskopla kolaylıkla görebilirler.

İkizler Meteor Yağmuru – 13 Aralık

Yıllık İkizler yağmuru, Amerika'daki izleyiciler için bu geceden ertesi sabaha kadar tepe noktasına ulaşacak. İkizler yağmuru saatte 60 ile 120 arası kayan yıldız üretmesiyle oldukça bereketli olarak bilinir.

Meteor yağmuru manzaralarının tepe noktasından önceki ve sonraki gecelerde de iyi olması beklenir. Ancak gökyüzü izleyicileri akşamın erken saatlerinde batan küçülen Ay'ın parıltısıyla rekabet etmek zorundalar.

Ay ve Jüpiter – 14 Aralık

Ayın 14'ünde erken kalkanlar eşsiz gezegen Jüpiter'le poz veren küçülen Ay'ı görebilirler. Gökyüzünde birbirlerine yakın görünseler de, Ay Dünya'dan sadece 397.000 kilometre uzaktayken, Jüpiter 922 milyon kilometre kadar heybetli bir uzaklıkta bulunuyor. Bu göksel güzelliğe ek olarak, Mars kozmik ikilinin sağ üst köşesindeyken, parlak Spika yıldızı iki gezegenle aynı hizada olacak.

Aralık Gün Dönümü – 21 Aralık

Ayın 21'inde, TSİ 19.28’de Güneş gökyüzünde en aşağı noktasında bulunarak Ekvator'un kuzeyinde yılın en kısa günü olmasına neden olacak. Güney yarım kürede ise, Güneş en yüksek noktasında bulunarak 21 Aralık'ın yılın en uzun günü olmasına neden olacak. Sezonlar (ve gün dönümleri) Dünya'nın Güneş'in etrafında dönerken eksenin eğik olmasından kaynaklanıyor. Kış aylarında eksen Güneş'ten uzağa doğru hafif eğik olduğu için, bahsi geçen yarı küre daha az güneş ışığı alıyor. Aralık gün dönümünün tam tarih ve saati yıldan yıla, 365 günlük takvim yılı ve -Dünya'nın Güneş'in etrafında bir tur dönmesi için gerekli tam süre olan- 365,26 günlük Güneş yılının arasındaki farktan dolayı az da olsa değişiyor.

Ursid Meteor Yağmuru – 22 Aralık

22 Aralık'ta gün doğumundan önceki saatlerde Kuzey Amerika’daki gözlemciler, Ursa Minorid veya Ursid olarak bilinen yıllık yağmurun tepe noktasını görecekler. Göreceli olarak küçük olan yağmur, ismini aldığı takımyıldız Ursa Minör, küçük ayıdan, yayılıyor gibi görünecek. Meteorlar, Ursa Minör'ün iyi bilinen yıldız örüntüsü, ya da asterizmin, parçası olan Küçük Kepçe'nin çanağının hemen üstünden çıkıyor gibi görünecekler.

Ursid yağmuru saatte 10 ile 15 arası yıldız üretirken, ender rastlanan durumlarda izleyiciler saatte 30 veya daha fazla patlama görebilirler. Bu yıl, büyüyen Ay akşam saatlerinde batacak. Bu sayede, geç saate kadar ayakta kalan meteor izleyicileri olabilecek en karanlık gökyüzünü görmeyi bekleyebilirler.

Ay Aldebaran'la Buluşuyor, Sahne II – 31 Aralık

Dünya çapındaki gökyüzü izleyicileri bu ay, Ay'ımızın ve Boğa'nın kırmızı gözünün bu ay ikinci kez birleşmesini izleyebilecekler. Mükemmel ikili, doğu gökyüzüne karanlık bastırdıktan kısa bir süre sonra doğacaklar. Aldebaran'ın turuncu tonunu büyüyen Ay'ın parlak ışıltısında yakalamak için dürbün kullanmayı deneyin.

Kuzey Amerika'nın çoğunda, Avrupa ve Batı Rusya'da bulunan şanslı izleyiciler TSİ 04.00 itibarıyla yıldızı kısa bir süre için Ay'ın arkasında kaybolurken de görecekler.

Açık bir gökyüzü diliyoruz!

www.natgeotv.com/tr adresinden ayrılmak üzeresiniz. Ziyaret etmeyi düşündüğünüz sayfa The Walt Disney Company Limited'ın kontrolünde değildir. Site sahibinin Kullanım Koşulları ve Gizlilik Politikası uygulanacaktır.

Kabul Et