Merkür ve Mars arasındaki kavuşum ve Neptün’ün en iyi manzaraları bu ay sizi bekleyen göksel harikalardan sadece bir kısmı.
Buz devi Neptün Eylül’de gökyüzünde en iyi ve en parlak halinde olacak.
Fotoğraf: NASA
Yazan Andrew Fazekas
Mevsimler değişirken, birkaç göz alıcı gezegen ve yıldız hizalanması ile göklerdeki boğa gözüyle saklambaç oynayan Ay’a bakın. Gece, gökyüzü Güneş’ten en uzakta bulunan gezegenin bu yıl en iyi halini sergilerken, sabahın erken saatleri dingin kozmik bir piramitin ruhani görüntülerini sunacak.
O zaman dürbünlerinizin tozunu alın ve Eylül takviminde günleri işaretleyin!
Neptün’ün Altın Saatleri - 5 Eylül
Uzaktaki buz devi bu ay karşıt konuma ulaşacak. Yani gökyüzümüzde Güneş’in karşısına yerleşerek bütün gece boyunca görünür olacak. Karşıtlık aynı zamanda gezegenin Dünya’ya en yakın olduğu zaman olacağı için, gözümüze yıl içinde görünmediği kadar parlak görünmesini sağlayacak.
Gelecek birkaç hafta boyunca, Neptün Dünya’dan ortalama 4.3 milyar kilometre uzaklıkta olacak ve buzlu bulutlu tepelerinden yansıyan güneş ışığının bize ulaşması neredeyse dört saat sürecek. Neptün en parlak halinde, ortalama 7.8 büyüklüğünde ışıldarken bile, monteli dürbün veya arka bahçe teleskobu aracılığıyla en iyi şekilde görülebilir.
Güneydoğu gökyüzüne, su taşıyan Kova takımyıldızının içine doğru bakın. Takımyıldızı dikkatlice tarayın ve belirsiz yıldızlara oranla daha belirgin olan küçük mavi-gri çemberi arayın. Karşıtlık geçtikten birkaç gün sonra manzara çok daha iyi olabilir ancak gezegeni 6 Eylül’deki parlak dolunayın parıltısında görmek daha zor olabilir.
Regulus ve Merkür - 10 Eylül
Harika bir gözlemleme sınavı için, Merkür ve Aslan takımyıldızının lider yıldızı Regulus’un eşleşmesini, yerel gün doğumundan ortalama 45 dakika önce, alçak doğu gökyüzünde izleyin. İkiliyi görmek için en iyi yol şafak sökerken ufuk çizgisinin hemen üstünü taramak.
Ay ve Eldebaran - 12 Eylül
Küçülen Ay, doğu gökyüzünde yerel geceyarısına yakın saatlerde doğarken, Boğa takımyıldızının içinden kayarak geçecek. Bu durum Ay’ı, efsanevi boğanın gözünü işaret eden parlak turuncu yıldız Eldebaran’a yaklaştıracak. İkili, Kuzey Amerika’daki şanslı gökyüzü izleyicileri için gökyüzünde o kadar yakın olacak ki, Eldebaran okültasyon olarak bilinen bir olayla Ay’ın çemberinin arkasında gizleniyor gibi görünecek.
Mars ve Merkür - 16 Eylül
Bu sabah gezegen arkadaşı Mars ile eşleşen Merkür’e bakın. Bu iki dünya, yerel gün doğumunuzdan ortalama 45 dakika önce alçak doğu gökyüzünde, silik turuncu tonlu yıldızlar gibi görünecekler. İki gezegen birbirlerinden dolunay çemberinin yarısı bir mesafe kadar ayrı olacaklar. Elbette bu yakınlık bir yanılsama: Güneş’e en yakın gezegen olan Merkür, Dünya’dan ortalama 77 milyon kilometre uzaklıktayken, Mars ise yaklaşık 55 milyon kilometre uzaklıkta.
Venüs ve Ay - 17 Eylül
Doğudan söken şafak, mükemmel Venüs’ün az üzerinde asılı duran ince yeni Ay ile başlayan nefes kesici kozmik cevher dizilimini gururla sunacak. Verev bir çizgide devam edildiğinde, izleyiciler Regulus’un ardından Merkür ve Mars’ı görecekler. Dürbün kullanımı bu yıldız diziliminin tüm üyelerini görmenize ve doğan Güneş’in ışıltısını kesmeye yardımcı olabilir.
Zodyak Işıkları - 18 Eylül
Bugün başlayıp gelecek iki hafta boyunca devam edecek sürede, neredeyse Ay’sız gökyüzü sayesinde, kuzey yarı küredeki gözlemciler gün doğumundan önceki saatlerde zodyak ışıkları denen ruhani bir görüntüyü deneyimleme şansına erişecek. Bu olay, güneş sistemi düzleminde gezegenler arasına saçılmış sayısız toz parçacığından yansıyan güneş ışığı sayesinde gerçekleşiyor. Şehir ışıklarından uzak, karanlık kırsal kesimde doğuda ufuktan doğacak, Samanyolundan daha sönük piramit şeklinde bir parıltıyı görmeye çalışın.
Venüs ve Regulus - 20 Eylül
Gün doğmadan bir saat kadar erken kalkıp gökyüzünün doğusuna bakanlar parlak gezegen Venüs’ü Regulus yıldızına çok yakın bir şekilde dururken yakalayabilirler. Bu iki yol gösterici yıldız birbirlerinden bir dolunay genişliğinden daha yakın gibi görünecekler.
Eylül Ekinoksu - 22 Eylül
Bugün 20:20 evrensel saatte, kuzey yarı kürede sonbahar başlarken güney yarı kürede ilkbahar başlıyor. Bu Eylül ekinoksu en önemli dört mevsimsel döngüden biri. Mevsimler, Dünya’nın Güneş’in etrafında eğik bir açıyla dönmesiyle gerçekleşir. Ama ekinoks sırasında bu eğiklik ortadan kalkar ve güneş ışığı iki küreye de eşit dağılır. Gündüz ve gece de ortalama aynı uzunlukta olur - “ekinoks” kelimesi Latince “eşit gece” anlamına gelir.
Jüpiter ve Ay - 22 Eylül
Ekinoks günü, gezegenlerin kralı gece gökyüzümüzden yok olmadan ona son kez bir bakış atmak istiyorsanız acele edin. Jüpiter kavuşuma gidiyor, yani bizim bakış açımızdan Güneş’in arkasında olacak. Ama ayın 22’sinde, hızlı gökyüzü izleyicileri büyüyen Ay’ı, Jüpiter Güneş’i izleyerek akşam batmadan önce onun yanından kayarken izleyebilecekler.
Satürn ve Ay—26 Eylül
Karanlık indikten sonra, güney yönündeki gökyüzüne dönün ve parlak sarı tonlu Satürn ile takılan neredeyse çeyrek olmuş Ay’ı bulun. Çemberli gezegen Ay’dan ortalama üç derece veya altı ay çemberi genişliğinde uzakta olacak.
Açık bir gökyüzü diliyoruz!