UYDU FOTOĞRAFLARI DÜNYA YÜZEYİNDEKİ ALFABEYİ ORTAYA ÇIKARDI

Dünya’ya ait yeteri kadar uydu fotoğrafına bakarsanız, fiyortlar, nehirler, dağlar ve bulutlardan oluşan alfabenin tümünü görebilirsiniz.

Fotoğraf: Adam Voiland, USGS/NASA Landsat 8 uydusu

NAT GEO”nun (soldan sağa) bulutlar, çayırlar, fiyortlar, tropik bir fırtına, ek fiyortlar ve Richat Oluşumu adında jeolojik bir kubbenin uydu fotoğraflarıyla harf harf yazılışını görebilirsiniz.

Yazan Betsy Mason

Her şey NASA’nın uydularından birinin çektiği Dünya görüntüsünde “V” şeklinde görünen bir duman sütunuyla başladı. Kısa zaman içinde, buzullar, fırtınalar, göller ve kraterlerde daha fazla harf bulmak için bağımlılık yaratan bir ava dönüştü.

NASA bilim yazarı Adam Voiland yıllar boyunca binlerce uydu fotoğrafında harf şeklinde doğal olayları arayarak, yavaş yavaş tüm alfabeyi topladı ve çevirimiçi bir galeride biriktirdi. Proje çok popüler oldu ve kısa zaman sonra, Voiland ikinci raunda başladı ve “Uzaydam ABC” adlı bir çocuk kitabı için tüm alfabeyi bu sefer büyük harf olarak toplamaya başladı.

Dünya’nın alfabesini bulmak, NASA’nın Worldview görüntüleri veya Google Haritaları’nı uydu modunda, gecenin geç saatlerine kadar taramayı gerektiriyor. Voiland, bu süreçte, bazı harflerin saklanması muhtemel yerlerini öğrendi. Mesela fiyortlar, buzullar ve deniz buzları düz çizgisi çok olan A, X, E ve W gibi harflari aramak için doğru yerler.

Bulması en zor harf hangisi? “Kesinlike R harfi” diyor Voiland. “Anlaşılan o ki, doğa kavisli, düz ve verev çizgileri yan yana koymaktan hoşlanmıyor”.
Av süreci zahmetli olsa da aynı zamanda oldukça ödüllendiriciydi. Özellikle bir uydu bulutların mükemmel bir form oluşturduğu anı yakaladıysa. “H harfi için, rüzgarın o gemi izi bulutlarını azıcık dağıtarak, tam olması gereken dokuyu vermesi kelimenin tam anlamıyla nefes kesici” diyor.


Fotoğraf: Adam Voiland/NASA Terra uydusu

Pasifik Okyanusu’nda bulunan Baja Kaliforniya, Meksika’ya yakın, gemilerin egzozuyla oluşmuş bu gemi izleri, 27 Haziran 2013 yılında Terra uydusunun çektiği “sahte renkli” fotoğrafta sarımsı beyaz renkteler.

Bazı harfler, Afrika’nın Richat Oluşumu’nun meydana getirdiği “O” harfi gibi, diğerlerinden daha ilginç. Sahara’nın Gözü olarak bilinen, Moritanya’da bulunan bu dairesel oluşum, jeologların kafasını karıştırdı. Bazıları bu kadar mükemmel bir dairenin bir asteroitin Dünya’ya çarpması sonucu oluşmuş bir krater olması gerektiğini düşünürken, diğerleri bunun sönmüş bir yanardağın kalıntısı olduğunu savunuyor. Bugün tercih edilen teori ise erozyona uğramış jeolojik bir kubbe olduğu yönünde.

NAT GEO” kelimesindeki “G” harfi 4 Temmuz 2014’de NASA’nın Terra uydusu tarafından yakalanan tropik Douglas fırtınası. Bu harf de dahil olmak üzere birçok harf, insanların çıplak gözle göremediği ışık dalga uzunluklarıyla oluşturulmuş “sahte renkli” fotoğraflar. Bilim insanları bu dalga uzunluklarını, kızılötesine yakın ışıkla bakıldığında parlak kırmızı renkte görünen, bitki örtüsündeki değişiklikler gibi şeyleri araştırmak için kullanıyorlar.

Kısa dalga kızılötesi ışık kar (turuncu görünür), buz (kırmızı) ve bulutları (şeftali rengi) ayrıştırmaya yardımcı olabilir. Gerçek renkli uydu fotoğraflarında üçü birden beyaz görünür ve birbirinden ayırmak zor olabilir. Douglas fırtınası fotoğrafında, kısa dalga kızılötesi ışık içinde buz kristalleri olan bulutların turuncu, tamamen likit sudan oluşan bulutların beyaz görünmesine neden oluyor. Sahte renklerin aynı zamanda çok güzel ve dünya dışı görüntüler yaratmak gibi ek bir faydası var.


Fotoğraf: Adam Voiland/USGS/NASA Landsat 8 uydusu

Fas'ın Akdeniz kıyısındaki Marchica Lagünü, 2 Şubat 2016'da çekilen bu “sahte renkli” resimde D harfine benziyor.

Fotoğraflarda ne olduğuna dair daha fazla bilgi edinmek istiyorsanız, kitabın arkasındaki notlar harfleri oluşturan farklı doğal olayları açıklıyor. Ayrıca harflerin Dünya’nın neresinde bulunduklarını gösteren bir harita var. Voiland, Uzaydan ABC’nin çocukların Dünya’ya dair meraklarını beslemesini umuyor. “Bence insanların çocuklarıyla kendi ABC uydu avlarını yapmak için ilham almaları harika olur” diyor.

Tüm alfabenin peşine birden çok sefer düşmüş olsa bile Voiland her zaman daha fazlasına hazır. Hatta bu yazının başındaki “NAT GEO” için yeni bir “A” ve “T”nin izini sürdü. Ve istek listesinde hala birkaç doğal olay var: “Mesela sıcak, akan lavdan oluşan bir harf ne kadar havalı olur, değil mi?”

www.natgeotv.com/tr adresinden ayrılmak üzeresiniz. Ziyaret etmeyi düşündüğünüz sayfa The Walt Disney Company Limited'ın kontrolünde değildir. Site sahibinin Kullanım Koşulları ve Gizlilik Politikası uygulanacaktır.

Kabul Et